از پنبه تا پلی‌استر: همه چیز درباره‌ی تولید پارچه

یکی از مهم‌ترین ابزارهای‌خیاطی که می‌توان گفت بدون آن شروع خیاطی ممکن نیست، پارچه است. پارچه در جنس‌ها،رنگ‌ها،و مدل‌های مختلفی وجود دارد که بسته به کاربردی که دارند، ازشان استفاده می‌کنند.
انسان‌های اولیه، لزوم وجود پوشاک را دریافته بودند و ابتدا از برگ درختان استفاده می‌کردند،اما بعد از گذشت سال ها، در نتیجه یکجانشینی، کشاورزی و دامداری توانستند با استفاده از پشم و پوست حیوانات پارچه تولید کرده و لباس بدوزند.
ابتدا تولیدپارچه به صورت‌دستی و به وسیله نیروی‌انسانی، انجام‌می‌شد. اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی، این کار را ماشین‌آلات بافنده انجام می‌دهند و نیازی به نیروی‌انسانی نیست. دانستن اینکه پارچه‌ای که از آن استفاده می‌کنیم چگونه بافته می‌شود می‌تواند جذاب باشد. میسدانا را در معرفی خط تولید کارخانه نساجی همراهی کنید.

مراحل تولید پارچه

هرمحصولی برای تولید احتیاج به مواد اولیه خاصی دارد، پارچه هم از این قاعده مستثنا نیست. در نتیجه، قبل از شروع مراحل تولید، مواد اولیه مورد نیازمان را مرور می‌کنیم.
اصلی‌ترین و اولین ماده اولیه تولید پارچه، الیاف است. الیاف‌ها را می‌توان به دو دسته کلی: الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی تقسیم کنیم.

الیاف طبیعی شامل؛





و الیاف مصنوعی شامل:
پلی استر، نایلون و ریون( ابریشم مصنوعی) است.
 

الیاف‌طبیعی طرفداران بیشتری نسبت به الیاف‌مصنوعی دارد اما نمی‌توان مزیت‌های الیاف مصنوعی را نیز نادیده گرفت. تولیدپارچه با هرکدام از این الیاف‌ها متفاوت است و یک سری تفاوت‌های جزئی در مراحل آن‌ها وجود دارد. ما در این مقاله، مراحل تولیدپارچه با الیاف طبیعی را بررسی می‌کنیم. 

1.  تولید الیاف

الیاف‌های‌طبیعی مانند پنبه و کتان باید در مزارع کاشته و کشت شوند. و پشم توسط دامداران تامین می‌شود. و برای تولید الیاف‌مصنوعی باید در کارگاه‌ها و به صورت غیرطبیعی تامین شوند.

2.  تمیز کردن الیاف

الیاف طبیعی چه از حیوانات تهیه شده باشند چه از مزارع، نیاز دارند تمیز شوند تا بشود به سراغ سایر مراحل رفت. 

3.  شانه کردن

الیاف طبیعی همچون پشم،درابتدا ظاهر درهم‌تنیده و نامرتبی دارند لازم است که مرتب شوند تا برای تاباندن آن‌ها مشکلی ایجاد نشود. 

4.  تاباندن

این مرحله، برای اکثر شما آشنا است، زیرا همان نخ ریسیدن زنان روستایی و عشایر است اما به شکل صنعتی. این کار به دو روش صورت می‌گیرید؛ چرخش حلقوی، چرخش روتور
این دو روش از آن‌جا که کیفیت نخ را تعیین می‌کنند بسیار مهم هستند. اتفاقی که می‌افتد آن است که نخ‌ها به طور مداوم کشیده و پیچ‌وتاب می‌خورند تا مقاوم‌تر شوند. حتی ممکن است از چند نوع الیاف استفاده کرده و نخ جدیدی را بسازند.   

5. آماده سازی بافت

این مرحله، را می‌توان یک مرحله بسیار ضروری دانست مخصوصا برای الیاف‌مصنوعی.
 الیاف مصنوعی ویژگی‌های الیاف‌طبیعی را ندارند، در نتیجه باید طی فرآیندی به الیاف طبیعی نزدیک شوند. مهم ترین ویژگی که به این الیاف اضافه می‌شوند کشسانی الیاف است.

6. آهارزنی

آهارزنی زمانی انجام می‌شود که برخی از الیاف، مقاومت لازم را ندارند و در مراحل بعدی دچار مشکل می‌شوند. در این هنگام طی فرآیند‌های شیمیایی و اضافه‌کردن مواد مقاومتشان افزایش پیدا می‌کند. آهار نیز ماده‌ای شیمیایی با خاصیت چسبندگی است که در مقاوم‌شدن الیاف نقش بسیار زیادی دارد.

7. بافت پارچه

روش‌های زیادی برای تولید پارچه وجود دارد اما به طور کلی با کنار هم قرار دادن الیاف به صورت طولی و عرضی( تار و پود) پارچه تولید می‌شود.
در این مرحله باید به این نکته توجه کرد که شکل پارچه در داخل دستگاه تغییر می‌کند.
سه روش کلی برای بافت پارچه وجود دارد؛
روش تاروپودی: این روش دو بخش دارد؛ بخش تار و بخش پود
تارها باز شده و پود ها از میان آنها عبور می‌کنند و این فرآیند تا جایی که  بافت پارچه تمام شود ادامه پیدا می‌کند. از پارچه‌های تولید شده با این روش می‌توانیم؛ تترون، فاستونی و ساتن را نام ببریم.
روش حلقوی: از این روش بیشتر برای تولید پارچه کشبافت استفاده می‌شود به این صورت که ابتدا یک دایره بزرگ تولید می‌شود و نخ‌ها به آن‌ها متصل شده و یک بافت حلقوی را تشکیل می‌دهند.
روش بدون بافت: این روش با استفاده از الیاف انجام می‌شود به این صورت که با استفاده چسب و حرارت موجب چسبندگی الیاف به یکدیگر می‌شوند و عملا بافتی صورت نمی‌گیرد.  
پارچه در اثر برخورد تار و پود بافته و تولید می‌شود. نوع دستگاه می‌تواند شرایط پارچه را تغییر دهد. برای مثال اگر عرض دستگاه کم باشد، عرض پارچه نیز کم می‌شود.

8. پرزگیری پارچه

برای تمیز بودن کار و گرفتن نخ های اضافی آن، پارچه را روی صفحه ای گرم و مرطوب حرکت داده و با استفاده از گرما، نخ‌های اضافه گرفته می‌شود. با وجود رطوبت، جای نگرانی برای سوختن پارچه نیست. 

9. مرسریزه کردن

در اینجا برای اینکه مقاومت پارچه و همچنین درخشندگی آن افزایش پیدا کند، به آن مواد شیمیایی اضافه می‌کنند.در طی این فرآیند با استفاده مواد غلیایی همچون؛ سود، پتاس، هیدروکسید لیتیم و آمونیاک انجام می‌شود و سبب می‌شوند تا پارچه‌های پنبه‌ای، دچار جمع‌شدگی، افزایش مقاومت، افزایش جذب آب و همچنین افزایش میل برای جذب رنگ‌ها و در نهایت واکنش نشان‌دادن در حرارت‌های پایین شوند.

10. رنگرزی

رنگرزی، در هر مرحله‌ای می‌تواند صورت بگیرد. هم زمانی که نخ ها آماده بافته شدن هستند و هم در اتمام کار، زمانی که پارچه به طور کامل بافته شده است. رنگ رزی نخ باعث میشود کیفیت نخ بیشتر حفظ شود و دیرتر رنگ پارچه برود.

درنهایت

برای اینکه پارچه ویژگی‌هایی از جمله؛ ضد چروک،ضد لک و ضد آب بودن داشته باشد، یک سری عملیات‌های تکمیلی بر روی آن انجام می‌شود و گاهی هم از مواد‌شیمیایی استفاده می‌کنند.