خاگینه که در زبان ترکی به آن "قیقاناخ" گفته میشود، یکی از دسرهای سنتی و لذیذ ایرانی است که بهخصوص در آذربایجان و برخی مناطق دیگر ایران محبوبیت بالایی دارد. این دسر به خاطر طعم خاص، سادگی تهیه و خواص غذاییاش جایگاه ویژهای در سفرههای مردم این خطه دارد. در آذربایجان، خاگینه تنها یک دسر نیست، بلکه بخشی از فرهنگ و مراسم سنتی بهشمار میرود و بهطور ویژه در مراسم و مناسبتهای خاص یا بهعنوان میانوعدهای خوشمزه و سالم سرو میشود. خاگینه با ترکیبی ساده از تخممرغ، آرد و...تهیه شده و در کنار چای داغ طعمی دلپذیر دارد. این دسر به صورتهای مختلفی قابل تهیه است، از جمله خاگینه مغزدار، رولی و قالبی. این تنوع در شکل و طعم باعث شدهاست که خاگینه نهتنها به عنوان یک دسر، بلکه به عنوان یک خوراکی شکیل در مهمانیها نیز محبوبیت داشتهباشد.
در ادامه، با طرز تهیه این دسر اصیل و نکات مهمی که به طعم بهتر و بافت مناسب خاگینه کمک میکند آشنا میشوید.
تخممرغ | 4 عدد |
آرد سفید | 5 قاشق غذاخوری |
ماست | 4 قاشق غذاخوری |
بکینگ پودر | یک قاشق مرباخوری |
وانیل | یک چهارم قاشق غذاخوری |
زعفران دمکرده | به مقدار لازم |
روغن یا کره | به مقدار لازم |
شکر | 1 لیوان |
آب | 1 لیوان |
زعفران دمکرده | به مقدار لازم |
چوب دارچین | 1 تکه کوچک |
هل | 2 عدد |
گلاب | یک چهارم لیوان |
در یک قابلمه کوچک، آب و شکر را مخلوط کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید. مخلوط را هم بزنید تا شکر کاملا حل شود و به جوش برسد. زعفران دمکرده، چوب دارچین و دانههای هل را به شربت اضافه کنید. اجازه دهید شربت به مدت 10 تا 15 دقیقه روی حرارت ملایم بماند تا به غلظت مناسبی برسد. سپس گلاب را اضافه کنید و کمی دیگر هم بزنید. بعد از آن شربت را از روی حرارت بردارید و چوب دارچین و دانههای هل را خارج کنید. بگذارید شربت کمی خنک شود.
ابتدا در یک کاسه، تخممرغها را همراه با ماست و وانیل به خوبی با همزن دستی یا برقی بزنید تا مخلوطی کاملا یکدست و کِرِمرنگ حاصل شود. این کار به پف خاگینه کمک کرده و بافتی سبک و نرم به آن میبخشد. اگر میخواهید خاگینه شما پف بیشتری داشتهباشد، میتوانید تخممرغها را بهخوبی جداگانه بزنید تا حجیم شوند و یا اینکه مقداری بکینگ پودر به مواد آن اضافه کنید.
آرد را بهتدریج به مخلوط تخممرغ اضافه کنید و با همزن دستی یا لیسک هم بزنید تا گلولههای آرد باز شود. سپس زعفران دمکرده را اضافه کنید. زعفران عطر و طعم خوبی به خاگینه میدهد، اما در صورت تمایل میتوانید این مرحله را حذف کنید.
یک تابه مناسب را روی حرارت ملایم گرم کنید و مقداری کره یا روغن در آن بریزید. زمانی که کره کاملا ذوب شد، مایه خاگینه را در تابه بریزید و با قاشق سطح آن را صاف کنید. درب تابه را بگذارید و اجازه دهید خاگینه به آرامی پف کند و یکدست بپزد. بعد از حدود 5 تا 7 دقیقه، وقتی که زیر خاگینه طلایی شد، آن را بهآرامی برگردانید و بگذارید سمت دیگر هم طلایی و کاملا پخته شود.
برای تهیه خاگینه مغزدار، زمانی که لایه اول پخته شد، میتوانید مخلوط پودر دارچین، پودر گلمحمدی و گردو خردشده را به صورت لایهای روی آن بریزید و سپس مجددا مقداری از مایه خاگینه را روی مغزها ریخته و اجازه دهید که پخته شود. این کار باعث میشود که مغزها در میان لایههای خاگینه قرار گیرند و طعمی بینظیر ایجاد کنند.
بعد از پخت کامل خاگینه، آن را از تابه خارج کرده و به شکل دلخواه برش بزنید. سپس خاگینههای برش زده را در شربتی که از قبل آماده کردهاید، قرار دهید تا شربت به خوبی به خورد خاگینه برود و طعم و عطر آن را جذب کند.
خاگینهها را در ظرف سرو بچینید و با کمی گردو خرد شده و یا مغزهای دلخواه تزئین کنید. این خاگینه خوشمزه را میتوانید به عنوان یک دسر شیرین و سنتی در کنار خانواده و دوستان میل کنید. این دسر خوشعطر با شربت زعفرانی و گلاب، تجربهای لذتبخش و دلپذیر را برایتان به ارمغان خواهدآورد.